Hacı Bayram Veli çok iyi bir eğitim alarak profesörlüğe kadar yükselmiş ve hayatı boyunca birçok insan yetiştirmiştir.
- Hacı Bayram Veli’nin asıl adı Numan’dır.
- Hacı Bayram Veli Somuncu Baba (Hamidüddin Aksarayi) tarafından Şeyh Şüca aracılığıyla Kayseri’ye davet edildi.
- Şeyhi Hamidüddin’in kerametlerini gören Hacı Bayram Veli profesörlüğü bırakarak Şeyhiyle birlikte Şam ,Rum ve Hicaz’a gitti.
- Hacı Bayram Veli Şeyhiyle Mekke’de üç yıl kaldı.
- Hacı Bayram Veli Şeyhiyle Aksaray’a yerleşti. Şeyhinin vefatından sonra ise onun halifesi olarak Ankara’ya geri döndü.
- Hacı Bayram Veli birleştirici-bütünleştirici yönüyle Halvetiyye ve Nakşibendi tarikatlarını birleştirerek Bayramiyye tarikatını kurdu.
- Hacı Bayram Veli tasavvufi olgunluğa ulaşarak “tasavvuf-ilim” sentezini yaptı.
- Hacı Bayram Veli’nin kısa sürede şöhreti Anadolu’ya yayılınca bunu çekemeyen bazı din adamları değişik senaryolar uydurarak devrin padişahı İkinci Murat’a şikayette bulundular.
- Padişah’ın daveti üzerine ziyarete giden Hacı Bayram Veli’de olağanüstü haller padişah ve devlet büyükleri tarafından farkedilince sorguya alınmadan özür dilenerek İkinci Murat’ın ihsanina Mazhar olur.
- Hacı Bayram Veli’nin Ankara’ya dönüşü zamanında Gelibolu’ya uğrayarak Muhammediye’nin yazarı Yazıcızâde Mehmet Efendi ve kardeşi Ahmet Bicânla görüşüp onları tarikata dahil etti.
- Hacı Bayram Veli’nin yanında yetişenler başta Akşemseddin olmak üzere, Eşrefoğlu Rûmi, Akbüyük, Dede Ömer Sikkini, Kızılca Bedreddin gibi birçok halife yetiştirdi.
- Hacı Bayram Veli (1429-30) yıllarında vefat etti.
- Hacı Bayram Veli’nin müstakil bir eseri olmamakla birlikte onun eseri yetiştirdiği insanlardır.Hizmeti çok büyük olmuştur.
- Bugün elimizde Hacı Bayram Veli’ye ait heceyle üç aruzla iki şiiri bulunmakta.
“Hiç kimse çekebilmez güçtür felegün yayı
Derdine gönül verme bir gün götürür vayı
Bir fâni vefâsızdur kavlüne inanma hiç
Gâh bây’ı ider yohsul, gâh yohsul’u ider bây’ı
Oynayı gelür aldadur çünkü eli çabuktur
Bir bunculayın fitne kande bulur arayı
Bayram kamu âlimler bu mâninün altunda
Kaf’tan kaf’a hükmeder bilmez bu muamma’yı
Çün yüzünü döndürdü bir lahza karar etmez
Nice seri pây ider döner öder ser-pâyı
Ol vâhid ki vahdet kesret’te kani tefrîk
Hızır irmedi bu sırra bildirmedi Mûsâ’yı
Miskin Hacı Bayram sen dünyaya gönül verme
Bir ulu imaretdür alma başa sevdayı”
(Güzel2009:629). Açıköğretim Kaynakları
Edebi Günlüklerim 