Türk Dili Ve Edebiyatı – Edebi Günlüklerim

XX.YÜZYIL AŞIKLARI VE ÖZELLİKLERİ

Bu yüzyıl, aşık şiirinin çok güçlü olduğu bir dönemdir. Diğer yüzyıllara göre aşıkların hayatları hakkında daha geniş bilgilere sahibiz. Bu yüzyılda aşıkların sevilmesinde ve tanınmasında aşıklar bayramının etkileri küçümsenmeyecek derecede fazladır. Bu yüzyılda aşıklar, teknolojinin de gelişmesiyle seslerini büyük kitlelere duyurarak kendilerini tanıtma imkanı bulmuşlardır. Bu dönemin aşıkları eserlerinde; Atatürk ve devrimlerini, Kurtuluş Savaşını ve“XX.YÜZYIL AŞIKLARI VE ÖZELLİKLERİ” yazısının devamını oku

DERTLİ

Asıl adı İbrahim olan şair, 1772 yılında Bolu ilinin Gerede ilçesinde günümüzde ilçe olan Reşadiye(Yeniçağa) beldesinin Şahnalar köyünde doğmuştur. Çocukluk yıllarını çiftçilik ve hayvancılıkla geçiren Dertli öğrenim görmemiştir. Dertli, mutlu ve varlıklı bir çocukluk evresinden sonra babasının vefatı, mirasın bölünmesi ve yalnızlıktan dolayı zor günler geçirmiştir. Bir de bunun üzerine beldesindeki Halil Ağa ile anlaşmazlığa“DERTLİ” yazısının devamını oku

DADALOĞLU

Dadaloğlu, Oğuzların 24 boyundan biri olan Avşar boyuna mensuptur. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte araştırmacıların genelinin tahminine göre 1785 yılında doğmuştur. Halbuki Dadaloğlu için söylenebilecek en uygun doğum tarihi XVIII. yüzyılın son çeyreği olmakla beraber asıl adı da Veli’dir. Sonraları ise Dadal, Dadalı, Âşık Dadal, Dadanoğlu ve Dadaloğlu gibi mahlasları kullanmıştır. Bu isimler arasında“DADALOĞLU” yazısının devamını oku

BAYBURTLU ZİHNİ

Bayburt’ta 1797 yılında dünyaya gelen Zihni’nin asıl adı Mehmed Emin (Muhammed Emin)’dir. Aruz ve hece ölçüsüyle yazdığı eserlerinde Zihnî mahlasını kullanmıştır. Bunun sebebini ise “Rüyada bir zat kendisine ‘Zihnî’ diye hitap” etmesi olarak yorumlar. Bayburtlu Zihnî’nin öğrenim durumu hakkında fazla bilgi bulunmamakla birlikte bazı araştırmacılar (Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, Mehmet Tahir Efendi, İbnülemin Mahmut Kemal, Saim“BAYBURTLU ZİHNİ” yazısının devamını oku

ÇILDIRLI ÂŞIK ŞENLİK

Doğu Anadolu Bölgesi ve Azerbaycan’da tanınan ünlü saz şairlerimizden olan Çıldırlı Âşık Şenlik, Ardahan ilinin Çıldır ilçesinin Suhara( Yakınsu/ Şenlikköy) beldesinde doğmuştur. Araştırmacılar doğum ve ölüm tarihi hakkında değişik görüşler bildirmiştir. Çıldırlı Âşık Şenlik’in babası Molla Kadir, annesi Zeliha’dır. Asıl adı Hasan olup bununla beraber Türkiye ve Azerbaycan sahasında Hasan adıyla değil Âşık Şenlik adıyla“ÇILDIRLI ÂŞIK ŞENLİK” yazısının devamını oku

XIX. YÜZYIL ÂŞIKLARI VE ÖZELLİKLERİ

XIX. yüzyıl divan şiiri alanında önemli şairleri Enderunî Vasıf, İzzet Molla, Hâlet, Lefkofçalı Galib, Şeref Hanım, Leylâ Hanım gibi önemli şairler yetişmiştir. Tasavvufi Türk Halk şiiri alanında ise Selâmi Mustafa, Zekâî Mustafa, Türabî, Kuddusî Ahmet gibi şairler dikkatleri çeker. Bu yüzyılın en önemli özelliği batı etkisinde kalan şairlerin birden çok eserler vermesidir. Bunlar arasında Namık“XIX. YÜZYIL ÂŞIKLARI VE ÖZELLİKLERİ” yazısının devamını oku

XVIII. YÜZYIL ÂŞIKLARI II.

ÂŞIK BAĞDADİ Bağdadi mahlasını almasından ötürü Bağdatlı olduğu tahmin edilir. Bağdadi şiirlerinde III.Selim’den saygıyla söz etmektedir. ÂŞIK DERUNİ Elimizde bulunan destanından hareket edecek olursak 1799 yılında hayatta olduğu söylenebilir. ÂŞIK HALİL 3.Selim döneminde yaşayan âşık aslen Bursalı’dır. Hece ile yazdıklarının eserlerin yanında aruzla yazdığı eserleri de vardır. Ömrünün sonuna doğru yazdığı eserinde dini ve tasavvufi“XVIII. YÜZYIL ÂŞIKLARI II.” yazısının devamını oku

ÖKSÜZ ÂŞIK

Öksüz Âli’nin asıl ismi Ali’dir. XVI. yüzyıl şairlerinden Öksüz Dede ile karıştırılan Öksüz Âşık bu sebepten dolayı daha geç tanınmıştır. Âşık Ömer’in Şairnâmesi’nde adı geçen şairin yazmış olduğu Tuna Nehri ile ilgili şiiri onun balkanlarda yaşadığını bir delil olarak göstermektedir. Öksüz Âşık’ın tespit edilen şiirlerinden hareketle dilinin sade, üslubunun ise samimi olduğu görülür. Şair yazmış“ÖKSÜZ ÂŞIK” yazısının devamını oku

KÖROĞLU

Hayatı hakkında bilgiler yok denecek kadar azdır. Eserleri XVI. yüzyılda yaşadığı zannedilen Köroğlu ile karışmıştır. Onunla ilgili tek bilgi Davut Paşa’yı idamdan kurtarmak için yeniçeriler arasında yer almasıyla ilgili olandır. Çöğür çalmadaki becerisi ve sade bir dille şiir söylemesiyle bilinir. KULOĞLU Asıl adı Mustafa olan âşığın hayatı hakkında bilgiler fazla değildir. Dadaloğlu, Köroğlu ve Kuloğlu“KÖROĞLU” yazısının devamını oku

KAYIKÇI KUL MUSTAFA

Kayıkçı Kul Mustafa’nın doğum ve ölüm tarihi bilinmemekle birlikte Murat Reis’in (1609) vefatı üzerine söylediği bir eserinden hareketle onun XVI. yüzyıl son çeyreğinde doğduğu söylenir. Birçok sefere katılan âşık bir ordu şairidir. Evliya Çelebi Seyahatnâmesi’nde Kayıkçı Mustafa ve Kayıkçılar Mustafası’nda ard arda söz edilir. Birincinin Kayıkçı Kul Mustafa olabilme ihtimali yüksektir. Duru bir dile ve“KAYIKÇI KUL MUSTAFA” yazısının devamını oku